Đam mê khi nhắc tới nghề báo, say sưa khi kể về công việc của một nữ Trưởng phòng. Phương Lan nói chuyện mà người ngồi đối diện cũng như được truyền lửa nhiệt huyết đối với nghề báo mà Lan đang theo đuổi.

Mê mẩn báo chí từ khi còn học phổ thông, ngày làm hồ sơ thi đại học, Phương Lan một mực đăng ký thi vào Ngành báo chí của Học viện Báo chí và Tuyền truyền, mặc bố mẹ hết lời khuyên theo nghề sư phạm của mẹ và chị vì báo chí là một ngành hoàn toàn lạ lẫm với gia đình, hơn nữa mẹ sợ con gái làm báo sẽ rất khổ nhưng Lan vẫn muốn theo đuổi ước mơ và tin rằng hoàn toàn đủ sức để làm nghề này.

Suốt những năm học phổ thông Lan đều có tên trong đội tuyển học sinh giỏi văn của trường. Còn nhớ ngày Lan học lớp 4, có lần cô giáo gọi lên trả bài đúng vào hôm Lan quên làm bài ở nhà, với đề văn tả về mẹ, cầm quyển vở trắng tinh trên tay và cứ nghĩ thế nào nói thế đó. Bài văn đó được cô khen rất lạ nhưng  rất hay và cô vô cùng ngạc nhiên khi biết đó là những gì Lan vừa nghĩ, ngay sau đó, Lan được chọn vào đội tuyển học sinh giỏi văn và trở thành 1 trong số 2 học sinh đầu tiên của huyện Yên Bình được đi thi học sinh giỏi Quốc gia. Lên cấp 2 cũng lọt vào vòng thi Quốc gia học sinh giỏi Văn. Với thành tích thủ khoa đầu vào khối C Trường chuyên Nguyễn Tất Thành, cô giáo dạy văn cũng ngạc nhiên vì lối hành văn khác lạ của Lan, nhiều lần cô cho điểm 9 cộng, điểm mà rất hiếm khi cô cho và Giải Ba Quốc gia văn là phần thưởng quý giá mà Lan dành được.

Nhà báo Phương Lan dành được Huy chương Bạc tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc Lần thứ 35

Lên đại học, mặc cảm là “dân tỉnh lẻ”, Lan sống khép mình và chỉ biết học, nhưng thành tích học tập khiến nhiều người phải ngưỡng mộ, cả 4 năm học đều dành được học bổng, năm thứ 2, Lan còn dành thêm được học bổng “ Tài năng trẻ” do Báo Tuổi trẻ trao tặng. Với thành tích đó, Lan được chọn là lớp phó học tập. Từ chỗ nhút nhát, khép mình,  Lan trở thành một cán bộ lớp năng động với các hoạt động của lớp, của trường. Ngoài ra, Lan còn được các thầy cô tin tưởng giao thực hiện những mảng nho nhỏ trong các đề án như đi khảo sát thực tế, đi phỏng vấn anket…. Đam mê với nghề báo, ngay từ những năm đầu Đại học, Lan đã mạnh dạn viết bài cộng tác với các báo Sinh viên, Hoa học trò, mực tím, Tạp chí Gia đình…. Từ những cố gắng không mệt mỏi đó nên năm thứ 4,  Lan là một trong hai sinh viên xuất sắc của khoa Truyền hình được kết nạp vào Đảng.

 Ra trường, Lan về  Đài PT – TH Yên Bái công tác. Kiến thức được học trong trường và thực tế đi làm tại một tỉnh miền núi như Yên Bái không phải lúc nào cũng giống nhau. Trong trường, Lan được đào tạo làm báo theo ekip, nhưng về Đài lúc đó, do thiếu phóng viên nên ekip chỉ có… 1 người. Vừa viết, Lan vừa phải học cả quay phim. Nhỏ bé như Lan mà trong những chuyến theo chân lãnh đạo tỉnh đi vùng cao lúc nào cũng phải vác máy chạy trước đoàn. Vừa quay, vừa viết, vừa thu thập tài liệu, đó là những công việc rất vất vả, nhất là đối với phóng viên nữ. Nhưng đó cũng là quãng thời gian Lan học hỏi được nhiều điều nhất cho nghề báo sau này.

12 năm gắn bó với nghề báo, Phương Lan đã trải qua nhiều vị trí công tác, ban đầu là phóng viên thời sự, sau đó là phóng viên Phòng Chuyên đề - Văn nghệ kiêm Biên tập viên Điểm báo. Cuối năm 2006, Lan được chuyển xuống phòng biên tập khi mới vào nghề được 3 năm, có rất nhiều nghi hoặc làm Lan cũng lo lắng, luôn đặt ra thử thách làm sao mỗi tin, bài đến tay mình phải hay hơn, đây là khoảng thời gian phải cố gắng rất nhiều, dần dần cũng tạo được sự tin tưởng với lãnh đạo và đồng nghiệp, năm 2009, Lan được đề bạt là phó phòng Biên tập phụ trách mảng truyền hình. Công việc biên tập viên khi đó rất bận rộn, thường xuyên phải đi sớm về muộn nhưng chính áp lực của công việc đã khiến Phương Lan trưởng thành hơn.

Tháng 5 năm 2013, Phòng Chuyên đề được thành lập, Phương Lan được phân công phụ trách khi đang theo học cao học, một thử thách mới đặt ra. Đọc rất nhiều sách, tìm hiểu từ các Đài bạn, Lan đã tìm ra mô hình mới của phòng. Từ đó bắt tay vào xây dựng khung thời lượng và tính định kỳ cho tất cả các chuyên đề, Lan kéo mọi người vào guồng quay mới.

Rất sợ sự nhàn rỗi và làm việc theo lối mòn nên lúc nào Phương Lan cũng ấp ủ làm những chương trình mới, theo hình thức mới. Lan đặc biệt thích những mảng đề tài xã hội, đậm tính nhân văn như Hoa đời thường, Nhân vật của chúng tôi… và Kết nối yêu thương là chương trình Lan tâm huyết nhất. Thành công như hôm nay cũng là nhờ lãnh đạo Đài quan tâm, tạo điều kiện, đặc biệt là nhà báo Tiến Tuấn, Phó giám đốc Đài PT - TH Yên Bái, anh đã cùng Lan đi gõ cửa nhiều nơi xin tài trợ cho chương trình. Thấy rõ hiệu quả mà chương trình mang lại, giờ đã có thêm nhiều nhà tài trợ mới, số tiền tài trợ tăng lên hàng năm. Mọi số Lan luôn là người trực tiếp đi làm, dẫn và đọc lời bình. Không phải vì không tin tưởng đồng nghiệp mà chỉ đơn giản là muốn được sẻ chia và kêu gọi thêm nhiều nhà tài trợ. Mỗi nhân vật mà Lan gặp đều là những người cùng cực nhất của xã hội, nhưng làm sao để họ không cảm thấy mặc cảm, sẵn sàng chia sẻ là cả một nghệ thuật.

Không chỉ là trách nhiệm với công việc, Lan tự nhủ mình phải làm hết khả năng để giúp đỡ họ nên ngoài việc phát trên Đài Yên Bái, Lan còn chủ động cộng tác với nhiều kênh khác như kênh VTC14, Truyền hình Vĩnh Long… không yêu cầu nhận nhuận bút, hoặc nếu có Lan cũng đề nghị gửi theo địa chỉ của nhân vật trong phóng sự. Từ đó chương trình đã nhận được sự chung tay góp sức của cả cộng đồng, nhiều số phận được giúp đỡ, nhiều mảnh đời bất hạnh tìm được hướng đi mới tươi sáng hơn. Cuốn sổ nhỏ ghi thông tin của những cá nhân đang cần giúp đỡ ngày nhiều thêm, nhưng Lan sẽ cố gắng đi đến tất cả, dù xa xôi đến đâu chỉ cần nghĩ họ đang chờ mình là có thêm động lực.

Chủ động xây dựng nhiều chương trình mới, bắt tay cùng mọi người thực hiện từ những khâu nhỏ nhất. Lan đã truyền ngọn lửa nhiệt huyết ấy cho mọi người, kéo họ đi cùng mình khiến ai cũng hăng say với công việc. Dù công việc của phòng Chuyên đề khá bận rộn, 10 phóng viên trong phòng phải đảm nhận hơn 20 chuyên mục cùng nhiều phóng sự hợp đồng khác nhưng Lan luôn động viên mọi người cùng thử sức với những thể loại báo chí mang tính “dài hơi” như ký sự, phim tài liệu.  Vào dịp Tết Bính Thân vừa qua, Lan cùng đồng nghiệp trong phòng đã thực hiện 5 tập Ký sự Du lịch tâm linh dọc miền sông Hồng, sắp tới, phòng Chuyên đề của Lan cũng sẽ làm 10 tập ký sự về hồ Thác Bà, đây là kế hoạch dài nhất trong năm 2016 của phòng.

Những nỗ lực của Phòng Chuyên đề đã được ghi nhận bằng nhiều Bằng khen của tỉnh, các bộ ngành. Riêng Lan cũng gặt hái được nhiều thành công đáng tự hào như: 5 lần được nhận Bằng khen của UBND tỉnh, 2 lần nhận Bằng khen của Hội Nhà báo Việt Nam. Năm 2015, Lan cùng đồng nghiệp trong phòng đã đạt  Huy chương Bạc Liên hoan Truyền hình toàn quốc lần thứ 35. Nhưng để khán giả nhớ đến giờ bật ti vi xem những chương trình của Đài và làm nên những chương trình có ích, thắp sáng lên nhiều ước mơ, hy vọng đó mới là phần thưởng quý giá nhất.

Thuỳ Linh