Có thể nói, kể từ khi thành lập năm 1900, đến năm 1991, tỉnh Yên Bái được tái lập, rồi 2002 thị xã tỉnh lỵ được nâng nên cấp lên thành phố, Yên Bái mới chính thức an cư lạc nghiệp. Từ đó đến nay, Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân các dân tộc toàn tỉnh đoàn kết, đồng lòng, phát huy nội lực, huy động mọi nguồn lực xây dựng quê hương. Yên Bái đã trở thành điểm sáng của Tây Bắc về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững; vai trò, vị thế là trung tâm liên kết phát triển vùng dần được khẳng định. Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã thông qua Nghị quyết: Xây dựng Yên Bái phát triển toàn diện theo hướng xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc. Có thể xem đây là một dấu mốc quan trọng, mở ra cánh cửa để Yên Bái bước sang một chặng đường mới. Chặng đường: “Xanh - Hài hòa - Bản sắc - Hạnh phúc”.

Năm 2021, tôi may mắn được tới tất cả các huyện, thị, thành phố của Yên Bái. Được trao đổi với lãnh đạo, được mắt thấy tai nghe tiếng nói của nhân dân, tôi mới hiểu Nghị quyết của Đảng, đưa Yên Bái phát triển theo hướng “Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc” đã thấm vào lòng dân đến mức nào. “Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc” đã thành câu nói cửa miệng của người Yên Bái. Dù là người Yên Bái nhắc nhở nhau, hay chia sẻ với bạn bè thể nào cũng có câu: Yên Bái xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc. Trong sinh hoạt của Người cao tuổi, các cụ cũng đem 7 chữ Xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc ra luận bàn. Hỉ hả bảo nhau,  Yên Bái mình là tỉnh đầu tiên trong cả nước đã đưa “chỉ số hạnh phúc” của nhân dân vào Nghị quyết của Đảng. Ý  Đảng đã hợp với lòng Dân. Sức mạnh của toàn Đảng, toàn dân đang làm cho Yên Bái “Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc” từng ngày. Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc từ phố xá thị thành tới các thôn bản vùng cao. Trên Lục Yên, tôi đã thấy điều đó khi thả bộ vòng quanh hồ thị trấn Yên Thế, khi lên đỉnh Nậm Ngập ngắm nhìn toàn cảnh thị trấn, khi vào Mường Lai, sang Lâm Thượng, xuống Khai Trung đang vào vụ gặt. Ở đâu cũng thấy mướt mát màu xanh đất Lục, thấy niềm vui toát lên qua tiếng cười và ánh mắt sáng trong, thân thiện của các em gái Tày xinh xắn. Tôi cũng đã thấy một Yên Bái đanng xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc ở Trấn Yên, Văn Yên, Văn Chấn, Nghĩa Lộ và ngay cả ở Trạm Tấu, Mù Cang Chải xa xôi. Đến đâu cũng để lại trong tôi những cảm xúc ấm áp, hứng khởi, mê say.

Trung tâm tỉnh Yên Bái hôm nay

Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc của Yên Bái được thể hiện ở nhiều lĩnh vực. Trước hết phải kể đến nông nghiệp, nông thôn. Có thể nói mấy năm nay nông nghiệp Yên Bái được mùa to về xây dựng thôn mới, giảm nghèo bền vững và chương trình OCOP mỗi xã một sản phẩm. Đến tháng 11/ 2021 Yên Bái đã có 85/ 150 xã đạt nông thôn mới, trong đó có 10 xã đạt nông thôn mới nâng cao, 3 xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu. Huyện Trấn Yên là huyện nông thôn mới đầu tiên của cả vùng Tây Bắc. Thành phố Yên Bái, thị xã Nghĩa Lộ hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Huyện vùng cao Trạm Tấu cũng có xã nông thôn mới; nhiều thôn, bản ở Trạm Tấu, Mù Cang Chải cập chuẩn nông thôn mới. Các xã nông thôn mới kiểu mẫu Minh Bảo, Tuy Lộc, Việt Thành, Minh Quán trở thành những miền quê đáng sống. Đi liền với nông thôn mới là sản phẩm OCOP. Đến tháng 7 năm 2021, toàn tỉnh đã có 94 sản phẩm OCOP, trong đó có 8 sản phẩm 4 sao, 86 sản phẩm 3 sao, 17 sản phẩm được bảo hộ sở hữu trí tuệ, chứng nhận, chỉ dẫn địa lý. Trong đó, nhóm thực phẩm 64 sản phẩm, nhóm đồ uống 2 sản phẩm, nhóm thảo dược 15 sản phẩm, nhóm thủ công mỹ nghệ 5 sản phẩm. Nhiều sản phẩm được người dùng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng, có sản phẩm đã xuất khẩu ra nước ngoài.  Văn Yên là các sản phẩm từ quế có từ bao đời của người Dao. Lục Yên, Yên Bình, Trấn Yên, Văn Chấn, Nghĩa Lộ, Mù Cang Chải, Trạm Tấu, thành phố Yên Bái, các sản phẩm cũng đều là các đặc sản địa phương có từ bao đời. Truyền thống, thế mạnh đang được khơi dậy làm giàu cho người Yên Bái hôm nay. Và chính  sản phẩm OCOP lại tạo sức bật mới cho nông nghiệp, nông thôn Yên Bái, góp phần quan trọng làm cho Yên Bái Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc.

Thiên nhiên kì vĩ và sức lao động sáng tạo của con người Yên Bái từ ngàn đời đã tạo nên bao danh thắng, bao giá trị văn hóa. Ruộng bậc thang Mù Cang Chải, Đỉnh Tà Chì Nhù, Tà Xùa, Hang động Khai Trung, Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Chế Tạo, Khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu, Cánh đồng Mường Lò, Hồ Thác Bà, Hồ Vân Hội, Xòe Thái, Khèn Mông, Then Tày, Múa Khơ Mú, Lễ hội Đền Mẫu Đông Cuông- Tín ngưỡng thờ Mẫu thượng ngàn... Đó chính là tiềm năng cho Yên Bái hôm nay phát triển du lịch cộng đồng, sinh thái, trải nghiệm. Loại hình du lịch đang là mốt, nhất là với du khách nước ngoài. Chưa bao Yên Bái lại có nhiều Homestay đến thế. Nhiều Homestay được du khách xếp vào loại không thể bỏ qua. Trạm Tấu có Homestay Suối nước nóng Cường Hải, nằm ngay dưới những thửa ruộng bậc thang Hát Lừu tuyệt đẹp. Tắm nước khoáng nóng chảy ra từ ruột đất, thưởng thức ẩm thực Thái, nghỉ ngơi trong những căn nhà sàn xinh xắn, nghe điệu hát Then; nếu muốn khám phá thiên nhiên có thể lên Tà Chì Nhù - nóc nhà của Yên Bái, bản Mông Cu Vai - cây vỹ cầm trong mây, rừng thông Tà Xùa - biển xanh trên núi thì còn gì khoái bằng. Lên Mù Cang Chải có thể chọn Homestay Suối Kim, tại bản Thái Khim Nọi, bên dòng Nậm Kim thơ mộng. Cả bản hơn 80 hộ, hộ nào cũng có phòng nghỉ cộng đồng, nhiều Homestay ngoài nhà nghỉ, nhà ăn thoáng mát, còn có sân tổ chức văn nghệ lửa trại, múa xoè, múa sạp. Homestay Hello MuCangChai lại hòa mình vào những triền ruộng bậc thang La Pán Tẩn tầng tầng, lớp lớp. Mở cửa ra là thấy ruộng bậc thang. Còn Ecolodge Nậm Khắt, lại độc đáo bởi thiết kế theo phong cách sinh thái và đặt tên phòng bằng tên các loại cây đặc trưng của Mù Cang Chải, như: Nhà Thông, nhà Lúa, nhà Chè, nhà Ngô. Đến với Mù Cang Chải du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiệt tác Ruộng bậc thang danh thắng đặc biệt cấp Quốc gia với những điểm ruộng tuyệt đẹp như Đồi Mâm xôi, Võng lúa Háu Đề, Sống lưng Khủng long La Pán Tẩn, Mũi giày Chế Cu Nha, Võng lúa Sáng Nhù Mồ Dề, Võng lúa Háng BLa cùng bãi đá cổ Lao Chải mà còn được trải nhiệm các sinh hoạt văn hóa và cuộc sống của đồng bào Mông, Thái độc đáo bản sắc. Còn nếu muốn săn mây và làm phi công dù lượn bay trên mùa vàng hay trên mùa nước đổ, đã có Nhà nghỉ Khau Phạ nằm ngay trên đỉnh Sừng Trời. Thưởng thức cảm giác mây ùa vào mặt và các món cá hồi, cá tầm được nuôi bằng nguồn nước Khau Phạ thì mới đáng công khám phá. Có chàng thi sỹ qua đây đã cảm xúc viết tặng nhà hàng Khau Phạ bài thơ: Cheo leo đỉnh Sừng Trời/ Bốn bề mây buông rủ/ Như một cõi thánh thiện/ Như một chốn thần tiên/ Bao nhiêu người qua đây/ Bấy nhiêu người thương nhớ/ Nơi đèo cao lộng gió/ Và ngôi nhà trong mây/ Từ trong mây bước ra / Áo cỏm hàng khuy bạc/ Cùng nụ cười nắng tỏa/ Ấm mãi người đi xa / Dưới kia ruộng bậc thang/ Đang vào mùa nước đổ/ Mong chóng đến mùa vàng/ Để lại về Khau Phạ.

Trên đường trở về, dừng nghỉ ở thị xã Nghĩa Lộ. Trải nghiệm các giá trị văn hóa Thái thì không đâu bằng Nghĩa Lộ, vùng đất cổ Mường Lò, cái nôi của người Thái Việt Nam. Hàng loạt các Homestay đậm chất văn hóa Thái, đã đến rồi đều muốn quay trở lại: Homestay Hồng Chung, Homestay Luật Phượng, Homestay Binh Nga, Homestay Tông Pọong. Nhà sàn Thái. Nội thất Thái. Ẩm thực Thái. Xòe Thái. Khèn Thái. Hát Thái. Ngày, đạp xe đi thăm đồng Mường Lò bát ngát, thăm suối Thia như dải lụa bạc. Đêm, cầm tay em gái Thái, áo cỏm khăn Piêu vào Hội Xòe, vừa được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại mà “Dập dìu chân chàng/ Dập dìu chân em” với những điệu “Khắm khen”, “Nhôm khăn”, “Đổn hôn”, “Phá xí”, “Khắm khăn mơi lảu”, “Ỏm lọm tốp mư”, thì mai dẫu về phố phường hoa lệ cũng quyết “Trăng Mường Lò anh mang về xuôi”.

Nếu muốn trải nghiệm cảnh Hạ Long trên núi thì đến với hồ Thác Bà. Hồ nước ngọt vào loại lớn nhất nước, diện tích mặt nước 19. 050 ha, chiều dài 80 km, có 1.300 hòn đảo phủ kín cây xanh. Nhiều Homestay sơn thủy hữu tình. LavieVuLinh thơ mộng giữa làng ven Ngòi Tu, nơi sinh sống của đồng bào Dao. Sinh thái RuBy ngay bến cảng Hương Lý lại không gian sân vườn rộng rãi, xanh mát, bãi tắm đẹp; khu thể thao nước thoải mái trải nghiệm lướt thuyền chuốt, lướt ván, kéo thảm bay; khu phim trương chụp ảnh lưu niệm, ảnh cưới. Còn ra giữa hồ, xen lẫn với các đảo xanh gữa bốn bề nước biếc có Thác Bà Paradise Islands còn gọi là Đảo Thiên đường, được xây dựng theo phong cách Ecolodge, giữ nguyên nét hoang sơ, thân thiện với môi trường.

Yên Bái xanh, hài hòa, bản sắc là để nâng cao chỉ số hạnh phúc cho con người. Hàng loạt các mô hình hạnh phúc đang được triển khai: Trường học hạnh phúc, tổ dân phố hạnh phúc, thôn bản hạnh phúc, gia đình hạnh phúc. Mới qua một năm, tôi đã được chiêm ngưỡng nhiều bông hoa hạnh phúc đã nở từ thành phố tới thôn quê. Tôi tin 2022, Yên Bái sẽ xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc hơn. Bởi tại Kỳ họp thứ 4, HĐND tỉnh, ngày 8/12/ 2021, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Trần Huy Tuấn đã nhấn mạnh: “Quyết tâm cao độ, cách làm bài bản, sáng tạo vì mục tiêu xây dựng tỉnh Yên Bái theo hướng phát triển “Xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”. Câu nói của vị Chủ tịch tỉnh cũng là ý chí, hy vọng, niềm tin của người dân Yên Bái bước sang năm mới Nhâm Dần - 2022.

                                                                                                                                      Hiền Lương