- Cách đây 91 năm, cuộc Khởi nghĩa Yên Bái do Việt Nam Quốc dân Đảng do lãnh tụ Nguyễn Thái Học lãnh đạo đã nổ ra. “Không thành công cũng thành nhân”, Khởi nghĩa Yên Bái đã có ảnh hưởng sâu sắc đến phong trào giải phóng dân tộc trong cả nước và toàn Đông Dương, mở đầu cho hàng loạt các cuộc bạo động chống Pháp tại nhiều địa phương trong cả nước ở miền Bắc nước ta.

 17 cột trụ to, tròn, cao tượng trưng cho 17 chiến sĩ được nối với nhau bằng một vòng tròn khuyết.

Hôm nay, đến thăm Khu di tích lịch sử cấp quốc gia mộ Nguyễn Thái Học và các chiến sĩ hy sinh trong cuộc Khởi nghĩa Yên Bái trong quần thể Công viên Yên Hòa, thành phố Yên Bái, mỗi người lớn như được nhắc nhớ lại một mốc lịch sử quan trọng trong sự nghiệp giải phóng giành độc lập của dân tộc ta, những đứa trẻ như được học một bài lịch sử một cách sống động. 

Trung tâm khuôn viên Khu di tích, nổi bật là cụm tượng đài Nguyễn Thái Học và các chiến sĩ hy sinh trong cuộc Khởi nghĩa Yên Bái.

Ngay giữa trung tâm khuôn viên Khu di tích, nổi bật là cụm tượng đài Nguyễn Thái Học và các đồng chí như Nguyễn Thái Học, Nguyễn Khắc Nhu, Phó Đức Chính, Ngô Hải Hoằng (cai Hoằng) và bà Nguyễn Thị Giang - một trong số ít nữ đảng viên của Việt Nam Quốc dân Đảng. 

Phía sau cụm tượng đài là nhà tưởng niệm trưng bày các tư liệu về cuộc Khởi nghĩa Yên Bái, thân thế các liệt sĩ. Bên trái tượng đài là khu mộ rộng gần 100 m2. Bên phải là một khối hình ốp đá hoa cương đen mô phỏng lưỡi máy chém, mặt trên ghi câu thơ của Nguyễn Thái Học đọc trước khi lên máy chém "Chết vì Tổ quốc, chết vinh quang”. 

 Bao quanh phần mộ là 17 cột trụ to, tròn, cao tượng trưng cho 17 chiến sĩ được nối với nhau bằng một vòng tròn khuyết với dòng chữ là câu nói nổi tiếng của Nguyễn Thái Học "Không thành công cũng thành nhân”. 

 Ở giữa khu tượng đài và khu mộ là một tấm bia cách điệu với dòng chữ vàng ghi lời của nhà thơ cộng sản Pháp Louis Aragon sáng tác tháng 6/1930 sau cuộc Khởi nghĩa Yên Bái: "Yên Bái, đây là điều nhắc nhở ta rằng không thể bịt miệng một dân tộc mà người ta không thể khuất phục bằng lưỡi kiếm của đao phủ”. 

 Cuộc Khởi nghĩa Yên Bái tuy không thành công nhưng để lại bài học lịch sử sâu sắc rằng, dù phải trải qua những hy sinh, nhưng tinh thần yêu nước của mỗi người dân Việt Nam luôn như sóng trào, không gì dập tắt và những người hy sinh vì nền độc lập của đất nước luôn được nhân dân tưởng nhớ, biết ơn. 

 Theo Báo Yên Bái